ANO BALA ANG MAHALALON
NGA MENSAHE SANG DIOS? Kon aton basahon ang kabug-osan sang
Bala-an nga mga kasulatan, aton makita nga napulo kag lima lamang ka mga versikulo
sa Biblia ang ginsulat sang mga tudlo sang Dios. Ang tanan nga bahin sini ginsulat
sang mga tawo sa idalom sang pagtandog sang Espiritu sang Dios. (2 Pedro 1:21) May
matahom nga rason ang Dios kon nga-a wala niya ginhatag sa tawo ang pagsulat sang
napulo'g lima ka versikulo. Ining diotay nga bahin sang Biblia importante kaayo
sa Dios, nga Sia gid ang nanaog sa duta agod himu-on ini, nga isulat sang iya
tudlo kag ihatag sa katawhan. (Exodo 24:12) Ang napulo ka Sogo amo ang nangin
Konstitusyon sang Dios, himpit nga kasogo-an, malip-ot kag maathag kag nagasakup
sang tanan. Sa tanan nga pagsulundan kag kasogo-an nga nahimo, wala na sang katulad
sini, kag ini nga kasogo-an maga padayon sa tanan nga panag-on. Ini nga
kasogo-an nagadala sang tatlo ka prinsipyo kag kinaiya sang Dios, pagkabala-an,
hustisya kag kinaayo sang Dios. Ining tatlo ka dalagko nga mga prinsipyo indi
makit-an sa iban nga kasogo-an. Sa sulat ni Apostol Pablo sa mga taga Roma aton
makita ang masunod. "Gani ang kasogo-an balaan, kag ang sogo matarong kag
maayo." (Taga Roma 7:12) Isa pa ka manunulat sang Biblia, sa idalom
sang paggiya sang balaan nga espiritu nagsiling. "Ang kasogo-an sang Ginoo
himpit nga nagapahauli sang kalag; ang pagpamatuod sang Ginoo malig-on, nga nagapaalam
sang bunayag." (Mga Salmo 19:7) Suno kay Pablo ang kasogo-an sang Dios himpit.
Himpit tungod kay ini nagikan sa himpit nga Dios, kag kon imo tumanon magahimpit
sa imo paagi sa bugay ni Kristo. Sa mga kasogo-an kag layi sang tawo, mahimo
ini maligwat suno sa pagkinahanglan. Apang ang kasogo-an kag layi sang Dios ginhatag
sa tawo nga indi na kinahanglan nga bag-ohon ukon ligwaton. Ang rason maathag.
Himpit ini nga kasogo-an. Kon may mga pagbag-o nga himuon diri, ining himpit nga
kasogo-an mangin indi himpit. Ini tungod kay ang himpit nga bagay indi na
madugangan ukon ligwaton para mangin himpit pa gid. May duha ka bahin ang
kasogo-an sang Dios. Ang nahauna ka apat nga sogo nagapakita sang gugma kag katungdanan
sang tawo sa Dios. Ang naulihi nga anom nagapakita sang iya gugma kag katungdanan
sa iya isigkatawo. Sang si Kristo yari pa sa duta, ginhambal sang isa ka abogado
ining duha ka dalagko nga prinsipyo sa sini nga mga tinaga. "Higugmaa ang
Ginoo nga imo Dios sa bug-os mong tagiposo-on, kag sa bug-os mong kalag, kag sa
bug-os mong kusog, kag sa bug-os mong hunahuna, kag ang imo isigkatawo subong
sang imo kaugalingon. May ara sayop nga pagpati bisan sa tunga sang mga
nagatawag sa ila kaugalingon nga Kristohanon, nahanungod sa Napulo ka sogo sang
Dios, nga ini indi na dapat tumanon pagkatapos nga nanginmatay si Ginoong Jesus
sa krus. Ang pagtoo amo nga ang Napulo ka Sogo nailisan na ukon gindula. Apang
ini nga kamatuoran magapadayon. Ining napulo kag lima ka mga versikulo sang Biblia
magapadayon sa gihapon katulad sang ihatag ini sang Dios sa bukid sang Sinai. Si
Ginoong Jesus nakahibalo nga may ara nga magasiling nga iya ginilisan ukon gindula
ang napulo ka sogo sang sia nagkabuhi sa kalibutan. Amo ini ang kabangdanan
nga si Kristo gid naghambal sining masunod nga paandan. "Dili kamo maghunhuna
nga ako nagkari sa pagbunkag sang kasogo-an kag sang mga manalagna; wala ako magkari
sa pagbungkag kondi sa pagtuman." (Mateo 5:17) Kag sa (vs 18) "Kag sa
pagkamatuod, nagasiling ako sa inyo, tubtob nga magataliwan ang langit kag duta
indi nga mas-a mapataliwan sa kasogo-an bisan isa ka kudlit ukon isa ka tumbok
tubtob nga ang tanan matuman. (vs 19) "Busa ang bisan sin-o nga maglalis
sang isa sining mga sogo nga labing kubos kag magpanudlo sing subong sa mga tawo,
tawgon sia nga labing kubos sa ginharian sang langit, apang ang bisan sin-o nga
magtuman kag magpanudlo sini sia tawgon nga daku sa ginharian sang langit." Wala
na sing maglabaw pa sa kay Kristo sa paghambal sini nga kamatuoran. Siya gid nagsiling.
"Indi kamo maghunahuna nga nagkari ako sa pagbungkag okon sa pagdula sang
kasogo-an." (Mateo 5:17-19) Gani indi kita maghunahuna sa bisan isa
lang ka tion nga ining dako nga konstitusyon sang Dios - ang Napulo ka Sogo ginbungkag
ukon ginilisan man. Sanglit ini nga kasogo-an magapadayon bisan pa mawala ang
kalibutan. Paliwat liwat nga ginhambal ni Kristo ang nagapadayon nga gahom
sang kasogo-an. Sa iya pagpamolong sa diin ginhatag niya ang prinsipyo sang iya
Iglesia sa kalibutan, si Jesus nag-paandam. (vs 21) "Nabatian ninyo
nga ginsiling sa mga dumaan, 'Dili ka magpatay, kag ang bisan sin-o nga makapatay
may katalagman sa paghukom.' Apang ako nagasiling sa inyo nga ang tagsa tagsa
nga nagapangakig sa iya utod nga wala sang kabangdanan may katalagman sa paghukom."
Sa diin naton makita ini nga prinsipyo. Gikan sa kasogo-an sang Dios. Bahin ini
sang konstitusyon - ang Napulo ka Sogo nga ginsulat sang iya mga tudlo. Si
Ginoong Jesus nagpanudlo sa katawhan sa pagtuman sang iya kasogo-an. Sa pihak
nga bungkagon ang kasogo-an si Kristo nagsiling. "Nagkari ako indi agud sa
bungkad sang kasogo-an kondi sa pagtuman sini. Kag ginpakita ni Jesus sa iya pagkabuhi
kon paano ini tumanon. Si propeta Isaias, nga nagkabuhi pila ka gatos ka
tuig una sa pagkari ni Jesus, naghambal nga kon mag-abot si Kristo iya pakadakuon
ang kasogo-an kag paghimo sini nga dunganon. Ang (Isaias 42:21) nagahambal sini
"Nahamut-an sang Ginoo, tungod sa iya pagkamatarong sa pagpadaku sang kasogo-an
kag paghimo sini nga dungganon." Ginhimo ini ni Ginoong Jesus kag gintudlo
niya ang pagkabalaan kag katahum sang kasogo-an. Kag ini yara sa iya kasingkasing.
Ano ang ginhambal nga nasulat sa Salmo. Ang (Mga Salmo 40:8) nagasiling. "Nagakalipay
ako sa paghimo sang imo kabubut-on, O Dios ko; ang imo kasogo-an yari sa sulod
sang akon tagiposoon. May daku nga kinatuhay sa isa ka bagay nga ginpadaku
kag nag-athag sang sa isa ka bagay nga gindula ukon ginbaylohan. Kon ang isa ka
instrumento nga ginatawag naton 'magnifying glass' gamiton sa isa ka bagay para
mag-athag, magapakita ini sang mga bagay nga indi makita sang aton natural nga
mata. Sang si Kristo nagkabuhi sa unod upod sa mga katawhan, ginpadaku niya
ng kasogo-an paagi sa pagkabuhi sa mga prinsipyo sini. Gin gamit man ni
Kristo ang pinakabaskog nga polong agud malarawan niya ang wala pagbaylo nga kinaiya
sang kasogo-an. Ang (Mateo 5:18) nagasiling, "Kay sa pagkamatuod, nagasiling
ako sa inyo, tubtob nga magtaliwan ang langit kag duta, indi nga mas-a mapataliwan
sa kasogo-an bisan isa ka kudlit, ukon isa ka tumbok tubtub nga ng tanan matuman." Paagi
sini makita naton kon daw ano ka bilidhon sa Dios ining napulo kag lima ka versikulo
sa Biblia nga iya ginsulat. Si Kristo nga amo ang aton solondan kag autoridad
sa tanan nga bagay espirituhanon, indi lang nga nagtuman sang kasogo-an kondi
nagtudlo man sa iban sa pagtuman sini. Aton mabasa ang pagsugilanon ni Jesus kag
sang isa ka pamatanon sa (Mateo 19:16) Kag yari karon may isa nga nagpalapit sa
iya kag nagpamangkot. "Manunudlo nga maayo, ano bala nga maayo nga butang
ang buhaton ko agod akon maangkon ang kabuhi nga walay katapusan?" Ini
nga pamatan-on nagadala sang mga lalambuton sang aton mga tagiposoon. Sanglit
ang tagsa tagsa sa aton sa sini nga pagkabuhi nagahandum sang kaluwasan, magkabuhi
sang dayon kag magaagom sang mga bagay nga ginahanda sang Dios para sa aton nga
naga higugma sa Iya. Ang sabat sa pamangkot sang pamantan-on kon paano niya
maagom sang kabuhi nga walang katapusan ginhatag ni Kristo Jesus. (Mateo 19:17)
"Nga-a bala nagapamangkot ka sa akon kon ano ang maayo? Isa lang ang maayo.
Kon buot ka magsulod sa kabuhi, tumana ang mga sogo." Makita bala naton
sa polong ni kristo nga may luyag Sia ipahangop nga wala na ang kasogo-an ukon
indi na ini pagtumanon? Wala! Sa pihak sini naghambal Sia sang isa ka kamatooran
nga nagapabilin tindog tubtob nga may pamangkot kon paano ang dapat buhaton agod
mabaton ang kabuhi nga mapinadayonon. Isa ka abogado ang namangkot kay Ginoo
Jesus. (Lukas 10:25) Yari karon isa ka manginalamon sa kasogo-an nagtindog kag
nagtilaw sa iya, nga nagasiling, "Manunudlo, ano bala ang himo-on ko sa pagpanubli
sang kabuhi nga walay katapusan?" Bisan pa nga ini nga tawo indi sincero
sa iya nga pamangkotanon, tungod kay importante nga hatagan sang sabat si Jesu
Kristo nag siling sa iya. (vs 26) Kag nagsiling Sia sa iya, "Ano bala ang
nasulat sa kasogo-an? Paano bala ang pagbasa mo?" (vs 27) Kag nagsabat siya,
"Higugmaa ang Ginoo nga imo Dios sa bug-os mong kusog, kag sa bug-os mong
hunahuna, kag sa imo isigkatawo subong sa imo kaugalingon." (vs 28) Kag nagsiling
Sia sa iya, "Nagsabat ka sang matadlong, himoa ini kag magakabuhi ka." Gintudlo
sia ni kristo sa kasogo-an. Ini magatudlo sa iya kon daw ano kadaku sang iya pagkinahaglan
sa Dios. Ang pagtilaw kon bala ikaw nagahigugma amo ang pagtuman. (Juan 14:15)
Siling ni Jesus, "Kon nagahigugma kamo sa akon, magabantay kamo sang akon
mga sogo." Wala na sang iban nga paagi agod mapamatud-an naton ang aton gugma
sa Dios kondi sa pagtuman. (Taga Galata 5:14) Kay ang bug-os nga kasogo-an natuman
sa isa ka polong. "Higugma-a ang imo isigkatawo saubong sang imo kaugalingon."
Ang pagtuman sa kasogo-an sang Dios amo ang pamatuod sang aton gugma kag katampad
sa iya kag sa aton kautoran. Ang (1 Juan 5:2-3) nagasiling, "Sa sini nahibalo-an
ta nga nagahigugma kita sa mga anak sang Dios kon nagahigugma kita sa Dios kag
nagatuman sang iya mga sogo. Kay ini amo ang gugma sang Dios nga bantayan ta ang
iya mga sogo, kag ang iya mga sogo indi mabug-at. Si apostol Juan mabaskog
nga nagapakala-in sa mga nagahambal nga nakilala nila ang Dios apang nagapanghiwala
sang iya kasogo-an. Ang (1 Juan 2:3-4) nagasiling, "Kag sa sini mapamatud-an
ta nga nakakilala kita sa iya, kon ginabantayan ta ang iya mga sogo." (vs
4) Ang nagasiling, "Ako nakakilala sa iya apang wala nagatuman sang iya mga
sogo butigon siya kag ang kamatuoran wala sa iya." May ara daku nga
kalipay kag kasadya sa pagtuman sang kasogo-an sang Dios. (Mga Salmo 1:1-2) Bulahan
ang tawo nga wala nagalakat sa laygay sang malauton, ukon nagatindog sa dalanon
sang mga mayubiton. (vs 2) Kondi ang iya kawilihan yara sa kasogo-an sang Ginoo,
kag sa iya kasogo-an nagapamalandong siya sa adlaw kag gab-i. Si Pablo nag
siling man sini sa (Taga Roma 7:22) "Kay nagakalipay ako sa kasogo-an sang
Dios, sa akon nasulod gid nga kaugalingon." Si David nagsiling man sini sa
(Mga Salmo 119:97) "O daw ano ang paghigugma ko sang imo kasogo-an. Pamalandongan
ko ini sa bug-os nga adlaw. Sa (Mga Salmo 19:7) amo ini ang aton makita. "Ang
kasogo-an sa pagpamatuod sang Ginoo malig-on nga nagapaalam sang bunayag. Ang
tanan nga espirituhaanon nga katawhan sang Dios sa Biblia nagatuman sang iya kasogo-an.
Para sa ila tingog ini sang Dios. Ang pagtuman sini nagahatag sa ila sang kalipay
kag kasadya. Ang Napulo ka Sogo amo ang mangintalaksan sa diin ang katawhan
pagahukman. (Santiago 2:8-12) "Kon nagatuman kamo sang harianon nga kasogo-an,
suno sa kasulatan; Higugman-on mo ang imo isigkatawo subong sa imo kaugalingon,
nagahimo kamo sang maayo. (vs 9) Kon nagapasulabi kamo sing mga tawo, nagapakasala
kamo kag ginatagudili-an sang kasogo-an subong nga mga malinapason. (vs 10) Kay
ang bisan sin-o nga magabantay sang bug-os nga kasogo-an apang makasayop sa isa
ka bahin manginmalinapson siay sa tanan." (vs 11) Kag ang nagasiling. "Dili
mapanglahi", nagasiling man, "Dili mapatay. Kon wala ka magpanglahi
kondi magapatay nagin malinapason ko sang kasogo-an." (vs 12) Gani maghambal
kamo kag magbuhat subong nga mga tawo nga hukman sang kasogo-an sang kahilwayan. Ini
nga mga texto nagapaathag sini nga mga kamatuoran, kamatuoran nga (1) dapat naton
tumanon ang kabug-osan sang kasogo-an. Ang indi magtamod o magtuman sa bisan isa
sini nagalapas sang kasogo-an. (2) Ini nga kasogo-an, kasogo-san sang kahilwayan.
Ang pagtuman sini nagahatag kahilwayan kag wala ini naga kondenar sa mga nagatuman
sini. (3) Ini ang mangin talaksan sa paghukom. Kon ano man ang aton ginahambal
kag ginahimo magaagi sa sini nga sogo sang Dios. Gani maghambal kita kag maghimo
sang kon ano man nga bagay, nga pagahukman paagi sa himpit nga kasogo-an sang
kahilwayan. Si Haring Solomon naghambal sining isa ka kamatuoran sa (Manungwali
12:13-14) "Ini ano ang katapusan sang butang, ang tanan nabati-an na. Magkahadlok
ka sa Dios, kag mag bantay sa iya mga sogo, kay amo ini ang bug-os nga katungdanan
sang tawo. (vs 14) Kay ang Dios magadala sang tagsa tagsa ka binuhatan sa hukmanan,
pati sang tagsa ka butang nga natago, kon ini maayo ukon ini mala-ut." (Gibadbad
ni Florante G. Siopan, gikan sa English.) [The original
article was translated into the Ilonggo dialect by Florante Siopan, elder of the
Western Visayas churches. Revised 11/6/00]
|